Im starszy budynek, tym większa potrzeba przeprowadzenia termomodernizacji – to znaczy takich prac, których skutkiem będzie zmniejszenie zapotrzebowania domu na energię cieplną. W skali mikro przyniesie to realne oszczędności w rachunkach za ogrzewanie, w skali makro zaś – korzyści środowisku.
Warto pamiętać, że termomodernizacja domu to nie jest jedno działanie, ale wachlarz prac, z których można wybrać te optymalne dla naszego domu. Narzędziem umożliwiającym decyzję o wyborze zakresu prac termomodernizacyjnych jest audyt energetyczny budynku. Zacznijmy jednak od początku, czyli od przykładów.
Ważnym elementem termomodernizacji jest ocieplenie budynku i uszczelnienie okien oraz drzwi, kolejna możliwość to modernizacja instalacji domowych i wreszcie unowocześnienie źródeł prądu oraz ciepła. Wśród konkretnych działań można zatem wymienić:
1. Docieplenie przegród zewnętrznych: ścian, dachu i wewnętrznych: stropu, poddasza, podłóg
2. Wymianę okiem i drzwi
3. Wymianę kotła grzewczego
4. Montaż paneli fotowoltaicznych
5. Wymianę grzejników czy nawet zmianę rodzaju ogrzewania (np. inwestycja w ogrzewanie podłogowe)
6. Montaż zaworów termostatycznych
7. Modernizację układu dostarczającego ciepłą wodę
8. Unowocześnienie wentylacji (np. poprzez inwestycję w wentylację mechaniczną)
Audyt jak drogowskaz
Każdy budynek ma swoją specyfikę, również w zakresie zapotrzebowania na energię i słabe punkty, przez które np. ucieka zbyt dużo ciepła. Z tego powodu termomodernizację zawsze należy poprzedzić przeprowadzeniem audytu energetycznego. Da on odpowiedź, jakie prace i w jakim zakresie należy podjąć w konkretnym domu.
Jednym z elementów audytu (przeprowadzają go specjaliści) jest badanie termowizyjne – pomocne, by zdiagnozować szczelność izolacji domu. Wykorzystuje się do niego kamerę, która pozwala ocenić promieniowanie podczerwone emitowane przez budynek. Tego rodzaju badanie wykonuje się w trakcie sezonu grzewczego, a różnica temperatury wewnątrz i na zewnątrz domu musi wynosić przynajmniej 15 st. Celsjusza. Efektem badania są kolorowe „mapy“, na których widać, gdzie ucieka ciepło. Np. słabo ocieplona ściana będzie się charakteryzować sporą różnicą temperatur na zewnątrz i wewnątrz. Zdjęcia termowizyjne bardzo dobrze pokażą także tzw. mostki termiczne – czyli miejsca, które z różnych powodów są kłopotliwe przy ocieplaniu domu np. trudno dostępne.
Audyt powinien być swoistym drogowskazem dalszych prac. Profesjonalnie opracowany powinien zawierać zakres prac, wskazywać materiały i szacować koszty całości.
Kluczowe jak ocieplenie domu
Możemy z powodzeniem zaryzykować twierdzenie, że w przypadku starych budynków zawsze zalecane będzie ocieplenie domu. Jest to tak ważne działanie, że potocznie często jest utożsamiane z termomodernizacją. Jednym z najczęściej stosowanych materiałów izolacyjnych jest obecnie styropian. Niemniej styropian styropianowi nierówny, a kryteriów wyboru płyt może być co najmniej kilka.
Oto, na co warto zwrócić uwagę:
1. Jakość. Stosujmy materiały sprawdzonych producentów, spełniające normy budowlane.
2. Parametry. Kluczowym jest współczynnik przewodzenia ciepła – inaczej lambda. Wynosi od λ ≤ 0,045 do λ ≤ 0,030. Im jest niższy, tym styropian jest lepszym izolatorem. W praktyce styropian o niskim współczynniku przewodzenia ciepła będzie zapewne materiałem pasywnym, którego charakterystyczną cechą jest szary kolor (wynikający z dodatku grafitu). Tradycyjny styropian jest biały.
3. Zastosowanie. Technologia produkcji styropianu jest tak zaawansowana, że możemy wybrać specjalistyczne płyty do różnych „zadań“. Dostępny jest zatem np. styropian do ocieplania fundamentów, styropian akustyczny, odporny na ściskanie i duże obciążenia styropian podkładowy, specjalistyczny system płyt do izolacji dachów płaskich itd.
Uwaga, są pieniądze
Przed przystąpieniem do termomodernizacji warto sprawdzić dostępne opcje finansowe. Mogą to być dopłaty lub niskooprocentowane pożyczki, a także ulgi podatkowe. Inwestycje – które można określić „prośrodowiskowymi“ – są obecnie priorytetowe, dlaczego warto szukać informacji np. na stronach internetowych Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz sprawdzić zasady rządowych programów takich, jak program „Czyste Powietrze“.