Przy projektowaniu termoizolacji ważne są dwa współczynniki. Pierwszy to współczynnik przenikania ciepła (U) – określający izolacyjność cieplną budynku. Drugi to współczynnik przewodzenia ciepła (lambda, λ) dotyczący cechy materiału. To dwa różne współczynniki, ale są ze sobą powiązane.
Współczynnik przewodzenia ciepła jest oznaczony symbolem lambda (λ) i dotyczy zdolności określonej substancji czy materiału do przewodzenia ciepła. Im niższy jest współczynnik przewodzenia ciepła, tym lepsze właściwości termoizolacyjne.
Współczynnik przewodzenia ciepła tradycyjnego styropianu oscyluje w granicach ok. λ ≤ 0,040. Podczas, gdy styropiany energooszczędne, pasywne (szare, które swój kolor uzyskują dzięki dodatkowi grafitu, co zwiększa ich właściwości termoizolacyjne) mogą mieć współczynnik przewodzenia ciepła nawet λ ≤ 0,030.
Wartość współczynnika przewodzenia ciepła i grubości materiałów są niezbędne do obliczenia oporów cieplnych poszczególnych warstw przegrody (określany symbolem R, obliczany według wzoru: grubość przez lambda) i do określenia współczynnika przenikania ciepła wszystkich przegród w budynku.
Dzięki współczynnikowi przenikania ciepła możemy obliczyć izolacyjność cieplną przegród. Współczynnik przenikania ciepła ściany, dachu czy stropu jest określony w przepisach budowlanych, które nakładają obowiązek uzyskania określonych wartości dla poszczególnych przegród. Chodzi bowiem o to, by budynek spełniał normy, których celem jest ograniczenie strat energii. Obecne wartości współczynnika przenikania ciepła ściany czy dachu zmienią od 1 stycznia 2021 roku (patrz tabela). Energooszczędność stała się po prostu koniecznością we współczesnym świecie.
Współczynnik przenikania ciepła – zmiana przepisów
Współczynnik przenikania ciepła – obecnie |
Współczynnik przenikania ciepła – po zmianach od 1 stycznia 2021 |
|
Ściany zewnętrzne |
0,23 W/(m2·K) |
0,20 W/(m2·K) |
Dachy, stropy, stropodachy |
0,18W/(m2·K) |
0,15 W/(m2·K) |
Wartość współczynnika przenikania ciepła zależy od:
- rodzaju przegrody (okna, drzwi, ściany, dachy, stropodachy itp.)
- rodzaju materiału budowlanego użytego w danej przegrodzie
- grubości przegrody
Współczynnik U to ilość energii (wyrażona w watach), jaka przenika przez przegrodę w odniesieniu do powierzchni przegrody i różnicy temperatur z obu jej stron. Jednostką współczynnika przenikania ciepła jest – W/(m²·K).
Aby obliczyć współczynnik przenikania ciepła, trzeba znać:
- współczynniki przewodzenia ciepła materiałów (λ [W/(m·K)]), z których zbudowana jest przegroda (można podstawić znormalizowane wartości lub wartości podane przez producentów zastosowanych materiałów),
- grubości poszczególnych warstw (m).
Jeśli skuteczność termoizolacji ma wzrosnąć, to grubość warstwy izolacyjnej musi być większa lub należy zastosować materiały o niższym współczynnik przewodzenia ciepła. Możliwa jest również kombinacja obu tych warunków.